Prijzen door het dak i.v.m. kostenstijging transport en grondstoffen!?

Een paar installateurs proberen bij corporaties tussentijdse prijsverhogingen te krijgen i.v.m. geclaimde kostenstijgingen. Onder andere worden hierbij de stijging van transport van containers en kosten van grondstoffen genoemd. Goed om even wat zaken op een rij te zetten.

(Waar) stijgen de kosten?

  • Panelen. Uit prijzen van groothandels blijkt dat het afgelopen schooljaar (medio 2020-medio 2021) panelen met hogere vermogens beter beschikbaar zijn geworden. De prijs bij de groothandels is met name in de tweede helft van 2020 gedaald. Van januari tot juni zie ik een prijsstijging van 1 a 2 %.
  • Panelen specifiek t.a.v. het transport van panelen: volgens solarmagazine zijn de kosten van een container Shanghai-Rotterdam gestegen van ooit 4.000 euro naar nu 14.000 euro . Als er +- 700 panelen in een container zitten (hangt af van de omvang van de panelen), gaat het dus om (14.000 min 4.000 = 10.000 / 700) = 14 euro per paneel, bij zes panelen is dat 85 euro. Deze prijsverhoging zie ik (nog) niet volledig terug bij de groothandels die per juni uitkwamen op 1 a 2%, wat dus betekent dat de panelen zelf goedkoper zijn geworden en daarmee de prijsstijging deels teniet doen. Verder is relevant dat de stijgingen van kosten komen door – tijdelijke- sluitingen van havens i.v.m. corona-uitbraken. Corporaties maken vaak afspraken met vaste prijzen over een langere termijn.
  • Omvormers. Rond omvormers zie ik weinig beweging.
  • Constructies. Rond constructies wordt genoemd dat door stijging van staal e.d. de kosten toenemen, de een noemt 3%, de ander 10%. Die cijfers kan ik niet controleren. Maar zelfs als het zo is: het aandeel van de constructie is ongeveer 10% in de kostprijs, dus 10% * 3 % = 0.3%.
  • Arbeid. Rond arbeid zien we dat de cao bouwnijverheid van medio 2020 naar medio 2021 met 1,3% is gestegen. Nu zijn installateurs van zonnepanelen vaak zzp-ers, derhalve passen ze niet binnen een openbare benchmark. Echter betere publiek controleerbare gegevens ken ik niet.

Dalingen van kosten

Rond kosten voor werving, winst en risico, monitoring e.d. zie ik veel efficiëntieslagen bij grotere installateurs. Dit wordt vaak niet genoemd door installateurs maar is essentieel. Van belang is dat, geholpen door de corporatiesector, een aantal partijen snel groeit. Dit betekent dat zij vaak geïnvesteerd hebben in goede systemen, steeds betere deals kunnen maken in volumes en daarmee kosten, beheer efficiënter kunnen inregelen, hun risico’s kunnen beperken omdat ze het “trucje” al vaker gedaan hebben.

Vaak worden er gedurende de rit ook aanpassingen gemaakt in de werkwijze t.o.v. de zaken die bij de aanbesteding overeengekomen waren. Denk aan het niet meer schouwen van alle woningen wat zo 100 euro per woning scheelt, het maken van minder foto’s bij oplevering, …. Op al deze aspecten moet je een sterke daling van de kosten kunnen verwachten.

Is dit reden voor meerwerk?

Nee, natuurlijk niet – althans in door mij opgestelde contracten. De meeste contracten werken met een heldere “vaste prijs-periode” ofwel een heldere opgave wat moet worden uitgevoerd. De installateur dient bij het indienen van zijn prijs zelf in te schatten hoe prijzen zich zullen ontwikkelen, en dat kan mee- of tegenvallen.

Ik zag één installateur proberen zich te beroepen op de UAV 2012 (par 47, lid 1) of het burgerlijk wetboek (artikel 7:753 BW). Beide artikelen zeggen echter dat er sprake moet zijn van extreme prijsstijgingen, die niet toerekenbaar zijn aan installateurs, die niet voorzienbaar waren, en die de kosten aanzienlijk verhogen. Dat zeggen Feltz Adovcaten en AMS Advocaten. Dat er grondstoffenschaarste was, en corona en daarmee gedoe rond containers was in 2020 al duidelijk, eigenlijk toen corona begon. Dit is terugkerend nieuws in o.a. Solar Magazine, hét vakblad van de sector. Zie bijvoorbeeld dit bericht van januari.

Oftewel: ondernemersrisico.

Paar grote jongens hebben volume, wat wordt hun positie?

In de corporatiesector zien we nu vijf tot tien partijen die een propositie specifiek voor corporatie hebben ontwikkeld en landelijk gezien de grootste volumes wegzetten.

Een paar van die partijen kiest na een groeistrategie met scherpe prijzen duidelijk voor een strategie gericht op het uitknijpen van de portefeuille. Men is “binnen” en wil de marges verhogen.

Hoe u daar als corporatie mee om gaat: accepteren? kostenadviseur? nieuwe aanbesteding? Het is aan u. Ik help u graag bij het realiseren van goede kwaliteit en scherpe prijzen.